Cinsel Uyarılma Bozuklukları (Pgad, Psas Vb.) Nedir? Nedeni Ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Cinsel uyarılma bozukluğu (PSAS, PGAD) nadir olarak karşımıza çıkan cinsel sorunlardan birisidir. Toplum genelinde yalancı orgazm olarak da adlandırılan cinsel uyarılma bozukluğu, genital bölgede hissedilen doluluk ve sürekli istem dışı uyarılma halini ifade eder. Günlük yaşamı oldukça zorlaştıran cinsel uyarılma bozukluğu, kadınlarda gün içerisinde sürekli olarak genital bölgede uyarılma hissi ile karakterize bir sorundur. Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen ve kişinin sürekli olarak kendisini gergin ve huzursuz hissetmesine neden olan cinsel uyarılma bozukluğu, ihmal edilip tedavi edilmediği takdirde depresyona hatta intihar düşüncelerine bile yol açabilmektedir. Adana’da hastalarına hizmet veren Op. Dr. Gülşah Dalgacı, kronik ve gün içerisinde sürekli ataklarla kendisini gösteren cinsel uyarılma bozukluğu hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
Cinsel Uyarılma Bozukluğu Nedir?
Devamlı olarak genital bölgede uyarılma bozukluğu olarak tanımlayabileceğimiz bu sorunu yaşayan insanlar cinsel arzu ya da herhangi bir cinsel uyarıl olmadan bile genital bölgedeki kan akım artışı ve doluluk hissi dolayısıyla bu bozukluğu yaşarlar.
Ağrılı uyaranlar çoğunlukla vajina ve klitoris çevresinde meydana gelir. Bu ağrı ve doluluk hissi kimi zaman meme uçlarında da hissedilebilir. Cinsel uyarılma kişinin isteği ve kontrolü dışında gün içerisinde daimi olarak tekrar eder. Bu da kişinin yaşam kalitesine zarar verir kendisini gergin ve huzursuz hissetmesine yol açar.
Cinsel Uyarılma Bozukluğunun Farklı Tanımları
Cinsel uyarılma bozukluğu yalancı orgazm sorunu olarak da adlandırılır. İngilizcedeki karşılığı “Persistent Sexual Arousal Syndrome” yani (PSAS)’tır. Türkçeye çevirdiğimizde sürekli, ısrarcı cinsel uyarılma sendromu ifadesine karşılık gelir. Fakat günümüzde batı literatüründe bu sorun “Persistent Genital Arousal Syndrome” (PGAD) olarak tanımlanır. Bu da sürekli genital uyarılma sendromu anlamına gelir. Gün içerisinde kişinin yaşadığı cinsel uyarımlar son derece ısrarcı ve istem dışı şekilde gerçekleşir. Temelde genital bölgenin sürekli olarak kanla dolmasından kaynaklı bir bozukluktur.
PSAS’ın Cinsel İlişkideki Uyarılmadan Farkı Nedir?
Cinsel birliktelik sırasında hissedilen cinsel uyarılmalar ardından cinsel istek ve sonrasında da orgazm aşamalarını takip eder. Yani uyarılmanın gerçekleşebilmesi için ilk olarak bir cinsel uyarı ve ardından da cinsel istek meydana gelmelidir. Ancak PSAS vakalarında cinsel uyarı veya isteğin olmadığı durumlarda bile genital bölgede kan akımından kaynaklı bir uyarılma yaşanır. Öte yandan sağlıklı bir cinsel birliktelikte, cinsel tatmin yani orgazm aşaması sonrasında kişi bir rahatlama hisseder. Fakat cinsel uyarılma bozukluğu (PSAS) neticesinde yaşanan uyarılma ve orgazmın ardından kişi herhangi bir rahatlama veya tatmin hissetmez.
Persistan Cinsel Uyarılma Bozukluğu (PGAD) Belirtileri
Cinsel uyarılma bozukluğu belirtileri şu şekildedir:
- Cinsel uyarılmadan kaynaklı genital bölgede doluluk hissi ve kan dolaşımının artması eğer saatler hatta aylar boyunca devam ediyorsa ve herhangi bir azalma göstermiyorsa
- Kişi gün içerisinde bir ya da birden fazla defa orgazm yaşasa bile uyarılma hissi ısrarcı şekilde varlığını sürdürüyorsa
- Genital bölgedeki uyarılma istemsiz ve herhangi bir tetikleyici olmadan gerçekleşiyorsa
- Kalıcı genital uyarılma, kimi zaman cinsel birliktelik sırasında kimi zaman ise cinsel uyaran olmadığı halde tetikleniyorsa
- Arabada yolculuk ederken, bisiklete binerken veya dar bir pantolon giydiğiniz zamanlarda bile uyarılma yaşanıyorsa
- Cinsel birliktelik ya da mastürbasyon yöntemi ile orgazma ulaşınca hafif düzeyde bir rahatlama sağlanıyor ancak uyarılma devam ediyorsa uyarılma bozukluğundan şüphelenilebilir. Tüm bu sorunlar sosyal problemleri de beraberinde getirebilir.
PSAS (Cinsel Uyarılma Bozukluğu) Tanısı Nasıl Konulur?
Cinsel uyarılma bozukluğunun tanısı basit bir jinekolojik muayenenin ardından ya da hastanın tıbbi öyküsü alınarak konulabilmektedir. Cinsel uyarılma bozukluğu tanısında hastanın yaşadığı şikayetler, şikayetlerin ne şekilde ve ne zaman başladığı, hangi durumlarda artış gösterdiği, bu şikayetlerin kişinin yaşantısını ve partneri ile olan ilişkisini nasıl etkilediği dikkate alınır.
Eğer cinsel uyarılma bozukluğu semptomları en az üç ay süre ile devam ediyorsa kesin tanı konulabilmektedir.
Cinsel Uyarılma Bozukluğunun Hiperseksüaliteden Farkı Nedir?
Bu iki problem birbirlerinden farklı sorunlardır. Hiperseksüalite, kadınlarda aşırı cinsel istek, cinsel aktivite olmadan duramama, gün içerisinde sürekli olarak cinsel hayaller kurma şeklinde kendisini gösteren patolojik bir sağlık sorunudur. Bu vakalarda cinsel istek ve arzu her daim üst düzeydedir.
Hiperseksüalite, nemfomani olarak da adlandırılır. Temel olarak kadınlarda cinsel dürtünün fazla oluşu kişinin sosyal yaşantısını, duygusal partneri ile olan ilişkisini, iş yaşantısını ve psikolojisini olumsuz etkiler. Ancak cinsel uyarılma bozukluğunda kişi cinsel istek olmadan da uyarılmaktadır. Bu açıdan değerlendirildiğinde cinsel uyarılma bozukluğu ve hiperseksüalite (nemfomani) birbirlerinden tamamıyla farklı iki tablodur.
Cinsel Uyarılma Bozukluğu Sık Görülür Mü?
Cinsel uyarılma bozukluğunun toplum genelinde görülme yüzdesi düşüktür. Fakat bu problemi yaşayan kadınların, durumlarını paylaşmaktan çekinmesi, istatistiklere yansıyan rakamların düşük görünmesine neden olabilmektedir.
Sürekli Cinsel Uyarılma Bozukluğu Erkeklerde De Görülebilir Mi?
Evet sürekli istemsiz cinsel uyarılma bozukluğu erkeklerde de karşımıza çıkabilen bir cinsel sağlık sorunudur. Erkeklerdeki cinsel uyarılma bozukluğu kan doluluk hissi ve pelvik huzursuzluk gibi bulgular göstermektedir.
Cinsel Uyarılma Bozukluğu Görülme Sıklığı Nedir?
Bu konu üzerine yapılan istatistiksel çalışmalar incelendiğinde kadınlarda cinsel uyarılma bozukluğunun görülme sıklığının yüzde 0,6 ila 2,7 seviyelerinde olduğu görülmektedir. Bu oran erkeklerde yüzde 1,1 ila 4,3 düzeylerinde seyreder. Cinsel uyarılma bozukluğu şikayetleri genel olarak 37 yaş ve üzeri erkeklerde görülür. 60’lı yaşlardan sonra azalma eğilimi gösterir. Dikkat çeken bir diğer istatistiksel veri de eğitimli bireylerde cinsel uyarılma bozukluğunun daha sık görülmesidir.
Cinsel Uyarılma Bozukluğu Nedenleri Nelerdir?
Cinsel uyarılma bozukluğunun nedeni kesin olarak bilinmemektedir. Lakin bu konuya dair çok sayıda teori söz konusudur. Cinsel uyarılma bozukluğunun gelişmesinde etkili olduğu düşünülen faktörleri sıralamamız gerekirse:
- Kullanılan bazı ilaçlar
- Soya gibi firoestrojenlarin aşırı miktarda tüketilmesi
- Tarlov kistleri
- Kafa travmaları sonucunda meydana gelen hasar
- Pelvik sinir hassasiyetindeki artış
- Leğen kemiklerinin iç kısmındaki kanlanmanın artışı
- Genital bölgede bulunan yapılar üzerindeki mekanik basılar
- Psikolojik değişim süreçleri ve günlük yaşam stresi
- Antidepresan ilaçların aniden bırakılması veya bu ilaçları kullanmaya başlamak
- Menopoz
- Hareketsiz yaşam tarzı
- Mesanenin aşırı aktif olması
Yani özetlemek gerekirse sinirsel, damarsal sorunlar cinsel uyarılma bozukluğu gelişmesinde etkili olabilmektedir.
Çocukluk Çağı Cinsel Travmaları
Çocukluk döneminde meydana gelen bazı travmatik cinsel deneyimler, kişide cinsel uyarılma bozukluğu gelişmesine enden olabilmektedir. Bu yüzden ilk seans sırasında alınan tıbbi öyküde çocukluk dönemine ilişkin travmatik deneyimler sorgulanmalıdır.
Cinsel uyarılma bozukluğunun kimi zaman psikolojik sorunlarla bir arada geliştiği göz ardı edilmemelidir.
Cinsel Uyarılma Bozukluğu Ne Tür Problemlere Yol Açar?
Cinsel uyarılma bozukluğu, kişinin yaşam kalitesini son derece olumsuz etkiler. Kişinin özgüven kaybı yaşamasına, sosyal etkinliklerinin kısıtlanmasına ve partneri ile ilişkilerinin zarar görmesine neden olabilir. Kişinin sürekli olarak depresyon, kaygı ve gerginlik hissetmesine sebebiyet verir. Hatta ileri evreye ulaşan vakalarda intihar düşüncesini dahi tetikleyebilmektedir.
Cinsel Uyarılma Bozukluğuna Karşı Alınabilecek (PSAS, PGAD) Koruyucu Tedbirler Nelerdir?
Cinsel uyarılma bozukluğunun yol açtığı şikayetleri en aza indirebilmek için alınabilecek bazı önlemler mevcuttur. Bunlar:
- Vücudu olabildiğince titreşimlerden korumak
- Ani ataklara karşı genital bölgeye soğuk kompres uygulamak ya da lokal anestezi etkili merhemler kullanmak
- Genital bölgedeki baskıyı hafifletmek için rahat ve bol kıyafetler tercih etmek hatta uyku esnasında bacak arası yastığı kullanmak
- Günlük yaşantıdaki kaygı ve stresi azaltabilmek için psikolojik destek almak
- Partnerinizle yaşadığınız sorunlar hakkında açık iletişim kurmak
- Bisiklet, ata binmek ve motosiklet kullanmak gibi durumlardan uzak kalmak
- Cinsel birliktelik sırasında en rahat pozisyonları tercih etmek.
Cinsel Uyarılma Bozukluğu Tedavisi Nasıldır?
Cinsel uyarılma bozukluğunun kesin nedenleri saptanamadığından tedavi için çok sayıda farklı yöntem denenebilir. Cinsel uyarılma bozukluğu tedavisinde başvurulan prosedürler arasında:
- Antidepresanlar
- Kas gevşeticiler
- Sinir hassasiyetini azaltacak topikal kremler
- Botoks enjeksiyonları
- Cinsel terapi uygulamaları
- Fizik tedavi
- Hipnoterapi
- Nöromodulasyon yöntemi
- Yoga ve pilates gibi egzersizler
Cinsel Uyarılma Bozuklu Tedavisi İçin Cinsel Terapi Nasıl Kullanılır?
Çocukluk döneminde meydana gelen cinsel travmalar söz konusu ise hastanın farkındalığının arttırılması ve travma etkilerinin azaltılması için cinsel terapi uygulamalarından faydalanılabilir. Bu gibi vakalarda psikolojik destek, oldukça başarılı sonuçlar sağlar. Psikoterapi yöntemi sayesinde kişinin pelvik kaslarının gevşetilmesi için bazı egzersiz ödevleri verilebilir. Kişinin tedavi sürecine aktif katılımı, tedavinin başarı oranını arttırmaktadır.
Cinsel Uyarılma Bozukluğu Tedavisi Fiyatları
Cinsel uyarılma bozukluğu tedavisinin fiyatları ve maliyetleri sorunun niteliğine, altında yatan nedene ve uygulanacak tedavi prosedürüne göre şekillenir. Ayrıca tedaviyi gerçekleştirecek hekimin uzmanlık ve tecrübesi de fiyat ve maliyetler üzerinde belirleyici olmaktadır. Cinsel uyarılma bozukluğu tedavisi fiyatlarına dair güncel ve net bilgi almak için Adana’da hastalarına hizmet veren Op. Dr. Gülşah Dalgacı ile iletişime geçebilirsiniz.
Cinsel Uyarılma Bozukluğu Tedavisi Hizmeti Verdiğimiz İller
Op. Dr. Gülşah Dalgacı, Adana merkezli kliniğinde Mersin, Osmaniye, Hatay, Gaziantep, Konya, Kahramanmaraş, Niğde, Şanlıurfa ve Kayseri gibi çevre illerden gelen hastalarına da cinsel uyarılma bozukluğu tedavisi hizmeti vermektedir. Tanı ve tedavi süreçleri ile ilgili ayrıntılı bilgi almak için Op. Dr. Gülşah Dalgacı ile iletişime geçebilirsiniz.